Kabinet erkent grote maatschappelijke waarde filantropie

Vrijdag 18 oktober stuurde minister Sander Dekker van Rechtsbescherming zijn beleidsvisie op filantropie aan de Tweede Kamer. Hierin reageert Dekker op de WRR-verkenning Filantropie op de grens van overheid en markt. Met de beleidsvisie erkent en waardeert het kabinet de fundamentele bijdrage van filantropie aan onze samenleving. Het kabinet beoogt het maatschappelijke belang van filantropie te borgen en te versterken. Goede Doelen Nederland en de SBF-partners vinden dit een bemoedigende ontwikkeling en zien de beleidsvisie als een goed kader om de samenwerking tussen overheid en de sector verder uit te werken.

Sector heeft aangedrongen op beleidsvisie filantropie
Goede Doelen Nederland heeft in SBF-verband de afgelopen maanden bij de overheid aangedrongen op een beleidsvisie op filantropie. Erkenning door de overheid van de maatschappelijke waarde van de filantropie is een noodzakelijke basisvoorwaarde om te komen tot een verbeterde relatie tussen de filantropische sector en de overheid. Met overheidsbeleid dat filantropie stimuleert, ruimte biedt en geen beperkingen opwerpt. De beleidsvisie zien wij als een goede eerste stap. Deze nodigt uit om de dialoog over stimulerend overheidsbeleid de komende maanden verder voort te zetten.

Ruimte om te geven en om een beroep te doen op de steun van het publiek is van groot belang om als sector goed te kunnen functioneren. Evenals ruimte voor het particulier initiatief en innovatie bij de aanpak van maatschappelijke problemen. Deze zaken staan wat ons betreft voorop. Wij vinden dat er in onze samenleving altijd ruimte voor burgers en hun organisaties moet zijn, om elkaar te helpen en voor elkaar op te komen. Maatschappelijke organisaties die voor hun goede doel de hulp van de burger vragen, moeten daartoe dus de ruimte hebben en houden.

De beleidsvisie biedt wat ons betreft goede aanknopingspunten voor beleid dat de maatschappelijke betekenis van filantropie verder kan versterken. De praktijk en recente ontwikkelingen laten zien dat daarbij vaak de hulp en kennis vanuit de sector zelf essentieel zijn. Een aansporing dus voor het voeren van een actieve dialoog tussen overheid en onze sector.

Drie speerpunten in overheidsbeleid
Sander Dekker maakt het overheidsbeleid voor filantropie expliciet aan de hand van drie speerpunten: het stimuleren van geefgedrag, het bevorderen van transparantie en betrouwbaarheid van de sector en het bevorderen van samenwerking tussen overheid en filantropie.

SBF beschouwt de volgende elementen in het overheidsbeleid, waar SBF op allerlei manieren nauw bij betrokken is geweest de afgelopen jaren, als positief voor het functioneren van onze sector:

• Toezegging dat de huidige fiscale faciliteiten voor de sector in stand blijven, waaronder de multiplier voor culturele instellingen.
• Waardering voor de nauwe samenwerking tussen SBF en het Ministerie van Financiën rondom het verbetertraject Giftenaftrek en de ANBI-SBBI regelingen.
• Toezegging dat met SBF de mogelijkheden worden verkend tot structureel overleg op bestuurs- en beleidsniveau om relevante ontwikkelingen tijdig te signaleren.
• Toezegging dat het kabinet bij beleidsinitiatieven die de sector raken het belang van filantropie zorgvuldig afweegt tegen andere maatschappelijke belangen.
• Erkenning en waardering voor de systemen van zelfregulering die de sector heeft ontwikkeld. Hierbij wordt toezichthouder CBF, die de Erkenningsregeling uitvoert, expliciet genoemd.
• Waardering voor de manier waarop de sector heeft gereageerd op de integriteitsissues in de sector en de toezegging van een éénmalige financiële bijdrage aan het CBF voor de toetsing van de nieuwe normen voor integriteit.
• Toezegging dat het kabinet zich inzet om wettelijke knelpunten en belemmeringen rondom vrijwillige inzet weg te nemen, vrijwillige inzet (gericht) te stimuleren en relevante kennis en informatie over vrijwilligerswerk in Nederland te verzamelen en verspreiden.
• Toezegging dat bij het transparant maken van (buitenlandse) donaties aan maatschappelijke organisaties rekening wordt gehouden met de privacy, veiligheid en geefbereidheid van donateurs.

Nog veel werk te doen
Wij gaan graag samen met coördinerend minister Sander Dekker verder aan de slag om de dialoog tussen overheid en sector nadere invulling te geven. Dat is juist in deze tijd meer dan ooit noodzakelijk. Door een opeenstapeling van onbedoeld schadelijke wetsvoorstellen dreigt de ruimte voor particulier initiatief ernstig beperkt te worden. De voorstellen komen van verschillende ministeries en het ontbreekt aan centrale coördinatie waardoor het werk van de filantropie onder druk komt te staan.

Een aantal voorbeelden:

• De registratie van ANBI-bestuurders als uiteindelijk belanghebbenden in het UBO-register.
• Het wetsvoorstel van staatssecretaris Keijzer om burgers alleen nog na hun expliciete toestemming te mogen bellen met het verzoek om te helpen.
• Het conceptwetsvoorstel Transparantie Maatschappelijke Organisaties.

Goede Doelen Nederland heeft met de SBF-partners in diverse overleggen met de overheid al benadrukt welke negatieve effecten de stapeling van overheidsmaatregelen kan hebben op de samenleving. Wij dringen aan op actieve coördinatie ten aanzien van onze sector door het verantwoordelijke ministerie J&V. De beleidsvisie kan worden gezien als een uitnodiging aan alle betrokkenen om hier serieus werk van te maken.

Lees hier de volledige brief aan de Tweede kamer