Een coalitieakkoord met aanknopingspunten voor onze sector

Eindelijk was daar het langverwachte coalitieakkoord. Welk perspectief zien wij voor de sector? Welke aanknopingspunten zijn er?

Op 15 december is het coalitieakkoord gepresenteerd. In de plannen voor de komende kabinetsperiode staat het verbeteren van het vertrouwen tussen overheid en burgers en het versterken van onze democratische rechtsorde centraal. Het belang van een sterk maatschappelijk middenveld wordt niet expliciet genoemd. Toch bevat het akkoord diverse elementen die het belang van een sterke maatschappelijke democratie bevestigen. Dit biedt aanknopingspunten om in de verdere uitwerking van het regeerakkoord de ruimte voor ‘goeddoen’ te versterken. We lichten drie elementen toe.

Samen de schouders er onder
Het akkoord bevat een pakket maatregelen voor de aanpak van grote maatschappelijke opgaven zoals de klimaatcrisis, woningtekort, stikstofcrisis, onderwijskwaliteit, gaswinning in Groningen en de toeslagenaffaire. In de inleiding staat dat voor het realiseren van deze plannen een breed maatschappelijk draagvlak nodig is. Hierbij wordt de samenwerking met lokale overheden, sociale partners en de uitvoeringsorganisaties genoemd. De coalitiepartners willen zich richten op concrete verbeteringen in het leven van mensen. Nederlanders willen dat de overheid betrouwbaar is. Dan hebben burgers de ruimte om samen met familie, vrienden, collega's en vrijwilligers bij een vereniging in de buurt betekenis aan hun leven te geven. Dat is een samenleving waarin de overheid mensen in staat stelt samen de schouders eronder te zetten.
Goede Doelen Nederland onderschrijft het belang van een sterke maatschappelijke democratie, de burgersamenleving, met ruimte voor burgers -al dan niet georganiseerd- om tijd, geld en energie in te zetten voor elkaar en voor de samenleving.

Vergroten van de invloed van burgers op het beleid
Als onderdeel van het versterken van de democratische rechtsorde, het fundament van onze samenleving, wordt genoemd het vergroten van de invloed van burgers op het beleid en het stimuleren op lokaal niveau van de mogelijkheden voor burgerparticipatie en burgerinitiatieven.
Goede Doelen Nederland vindt het belangrijk dat maatschappelijke organisaties op een proactieve wijze hun visie kunnen geven op beleid en wet- en regelgeving zodat hun kennis en inbreng aan de voorkant van het beleidsproces wordt meegenomen en negatieve neveneffecten op onze sector voorkomen kunnen worden.

Veilige samenleving
De veiligheid van de samenleving en de bestrijding van criminaliteit hebben een prominente plek in het coalitieakkoord. Ongewenste buitenlandse beïnvloeding en financiering worden aangepakt door de behandeling van het Wetsvoorstel Transparantie Maatschappelijke Organisaties (WTMO) voort te zetten.
Goede Doelen Nederland onderstreept het belang van een vrije en veilige samenleving. Maar wij benadrukken wel het belang van een risicogerichte benadering en vinden dat rechten en vrijheden, zoals de vrijheid van vereniging en de vrijheid van meningsuiting, gewaarborgd moeten blijven.

Tot slot
Het is positief dat bij verschillende inhoudelijke beleidsonderwerpen wordt gerefereerd aan een rol van burgers en maatschappelijke initiatieven. Zoals de rol van het maatschappelijk middenveld bij het beleid voor ontwikkelingssamenwerking. Of de rol van burgers en maatschappelijke organisaties bij het klimaatbeleid, de rol van vrijwilligersnetwerken bij integratie en inburgering, of de maatschappelijke diensttijd en het faciliteren van het maatschappelijk ondernemerschap. Het begin ligt er, veel zal echter afhangen van de verdere uitwerking in de deelakkoorden en de uitvoering in de praktijk.