UBO-register
Bestaande stichtingen en verenigingen (dus ook goede doelen) moeten hun statutaire bestuur inschrijven in het UBO-register. UBO's (Ultimate Beneficial Owners, oftewel uiteindelijk belanghebbenden) zijn de mensen die de uiteindelijke eigenaar zijn van of zeggenschap hebben over een organisatie. Ondanks dat het tijdelijk niet mogelijk om het UBO-register te raadplegen, blijven organisaties wel verplicht om hun UBO’s in te schrijven.
Het UBO-register komt voort uit Europese regelgeving ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering. Het doel van het register is het transparant maken van het eigendom van- en de controle over rechtspersonen. Elk EU-land moet een UBO-register bijhouden. Het register legt van stichtingen en verenigingen de gegevens van ‘uiteindelijk belanghebbenden’ vast. In 2019 is het wetsvoorstel ‘Implementatiewet registratie Uiteindelijk Belanghebbenden (UBO)' naar de Tweede Kamer gestuurd en in 2020 ingevoerd en opengesteld voor inschrijvingen.
Duidelijk onderscheid
Vanaf het moment dat er in de Tweede Kamer werd gesproken over de invoering van een UBO-register heeft Goede Doelen Nederland, samen met partners uit de sector zich ingezet voor een duidelijke positie van ANBI-bestuurders. Immers een bestuurder van een ANBI zet zich per definitie in voor het algemeen nut en heeft geen economisch belang. Doel van deze inzet was om dit onderscheid in het UBO-register zichtbaar te maken. Op dit moment sprake van een voldoende onderscheid tussen ANBI's en niet-ANBI's.
De ANBI-bestuurders worden nu ingeschreven onder de restcategorie ‘hoger leidinggevenden’. Als iemand een uittreksel uit het UBO-register opvraagt, wordt daarbij een toelichting gegeven. Die toelichting is met de sector afgestemd. Ook wordt een nadere toelichting op de specifieke situatie bij ANBI’s gegeven en uitgelegd dat bestuurders alleen vanuit hun functie worden ingeschreven en niet omdat zij een eigendomsbelang of zeggenschap in de organisatie hebben. Ook worden degenen die het register raadplegen doorverwezen naar het openbare ANBI-register, waarbij zij kunnen zien of de betreffende organisatie een ANBI is.
Op gespannen voet met privacy
Sinds 2022 zijn de UBO-gegevens niet meer openbaar en is het niet meer mogelijk om een KVK-uittreksel UBO-register aan te vragen. Dit is op verzoek van de Minister van Financiën naar aanleiding van de uitspraak van het Europese Hof van Justitie omdat dit op gespannen voet staat met de privacy.